دانستنيهاي كاشت حلزون
دانستنيهاي كاشت حلزون اختلال شنوایی و کاشت حلزون شنوایی
گوش انسان از سه بخش تشکیل شده است که نقش حیاتی در شنیدن ایفا می کنند :
۱- گوش خارجی
۲-گوش میانی
۳-گوش داخلی
صوت توسط مجرای گوش خارجی وارد شده و سبب لرزش پرده گوش می گردد . سه استخوان کوچک در گوش میانی این لرزش را از پرده گوش به بخش حلزونی گوش در گوش داخلی هدایت می کنند . هر گونه اشکال در این انتقال سبب نقصان شنوایی هدایتی می گردد .وقتی سه استخوان کوچک حرکت می کنند ،امواجی در مایع مجرای حلزونی بوجود می آورند و این امواج بیش از میلیون ها سلول ظریف شنوایی ( سلولهای مویی ) را تحریک می کنند . حرکت این سلولهای مویی باعث تولید یک جریان الکتریکی در عصب شنوایی می شود . این جریان از طریق سیستم عصبی تا مناطق شنوایی مغز رسیده و در آنجا به صورت صوت شناخته می شود . ( شنوایی حسی - عصبی )
اگر شما بیماری یا انسدادی در گوش خارجی یا میانی داشته باشید ، ممکن است شنوایی هدایتی شما آسیب ببیند . که می توان با درمانهای دارویی و یا جراحی آنرا مرتفع ساخت . اما مشکل گوش داخلی می تواند باعث آسیب شنوایی حسی - عصبی شده و ناشنوایی عصبی ایجاد کند . در این حالت در بیشتر اوقات سلولهای مویی آسیب می بینند و عملکردی ندارند . اگر چه بسیاری از رشته های اعصاب شنوایی ممکن است سالم باشند و امواج الکتریکی را به مغز انتقال دهند اما به علت آسیب سلولهای مویی بدون پاسخ هستند . بدلیل اینکه در ضایعه شنوایی حسی - عصبی شدید امکان بهبودی با دارو وجود ندارد ، این ضایعه فقط با کاشت حلزون شنوایی قابل درمان می باشد .
دستگاه کاشت حلزون شنوایی یک دستگاه الکترونیک است که بخشی از شنوایی را به افراد ناشنوا برمی گرداند . این دستگاه با عمل جراحی در گوش داخلی کار گذاشته می شود و توسط دستگاهی که در خارج از گوش قرار می گیرد فعال می شود . برخلاف سمعک ، این دستگاه صدا را بلندتر و آشکارتر نمی کند . در عوض ، بدون نیاز به قسمتهای آسیب دیده سیستم شنوایی ،بطور مستقیم عصب شنوایی را تحریک می کند و اشخاصی که ناشنوایی شدیدی دارند اجازه می دهد که اصوات را دریافت کنند.
این دستگاه بدون استفاده از سلولهای مویی آسیب دیده صحبتها و صداهای محیطی را به سیگنالهای الکتریکی تبدیل کرده و این امواج را به عصب شنوایی می فرستد . یک پردازنده گویایی که معمولاً خارج از گوش بر روی کمربند یا داخل جیب گذاشته می شود . اغلب یک میکروفن برای دریافت اصوات در خارج از بدن و پشت گوش نصب می شود . « پردازنده گویایی » صداها را به سیگنالهای الکتریکی مشخص تبدیل می کند . این کدها از طریق سیم نازکی به سمت بالا و به وسیله های نصب شده در پشت گوش انتقال می یابد و به صورت امواج رادیویی از پوست گذشته و به الکترودهای کاشته شده در حلزون شنوایی می رسد . سیگنالهای دریافتی توسط الکترودها ، رشته های عصبی شنوایی را تحریک می کنند تا اطلاعات را به مغز فرستاده و در آنجا به صورت صداهای معنی دار تفسیر و معنی شوند .
? آیا تمامی افراد می توانند از مزایای کاشت حلزون بهره مند شوند؟
کاشت حلزون شنوایی فقط برای اشخاصی طراحی شده که از سمعک نتیجه خوبی نمی گیرند و یا دچار ناشنوایی مادرزادی هستند . این افراد باید ? سال به بالا باشند ( مگر اینکه مننژیت دوران کودکی باعث ناشنوایی شده باشد ) .
متخصصین گوش و گلو و بینی عمل جراحی کاشت حلزون را انجام می دهند ، ولی همه آنها قادر به انجام این کار فوق تخصصی نمی باشند . بدین منظور پزشک شما می تواند برای ارزیابی شما را به یک کلینیک مخصوص کاشت حلزون ارجاع نمایند . سپس تیم کاشت حلزون به ارزیابی شما خواهد پرداخت . این تیم شامل متخصص گوش ، گلو و بینی ، شنوایی سنج ، گفتار درمان ، روانپزشک ، پرستار و دیگر افراد مورد نیاز می باشد .
تمام بررسی های مورد نیاز را از شما به عمل خواهند آورد که عبارتند از :
ـ ارزیابی گوش : توسط متخصص گوش ، گلو و بینی تا ضمن بررسی علل دخیل ، آمادگی فرد را برای جراحی اعلام می نماید .
ـ ارزیابی شنوایی ( شنوایی شناسی ) : توسط شنوایی شناس تا مشخص شود که با یا بدون سمعک تا چه اندازه قادر به شنیدن هستید .
ـ ارزیابی رادیوگرافی ( اشعه X ) یا MRS
ـ ارزیابی روانشناسی : تا مطمئن شوند از نظر روانی با فرآیند جراحی کاشت حلزون شنوایی سازگاری می یابید یا خیر ؟
ـ ارزیابی جسمانی : تا هر گونه مشکلات بالقوه ای را که ممکن است در هنگام بیهوشی عمومی پیش آید شناسایی گردد.
عمل کاشت حلزون شنوایی تحت بیهوشی عمومی انجام گرفته و حدود ? تا ? ساعت به طول می انجامد . در این روش عمل جراحی ، لازم است که بیمار یک یا چند روز در بیمارستان بستری گردد که این مدت بستگی به دستگاه مورد استفاده و آناتومی ( ساختار ) گوش داخلی دارد .
? مراقبت ها و آموزشهای بعد از عمل
حدود یک ماه تا ?? روز بعد از عمل جراحی شما ، پردازنده سیگنالها ، میکروفون و دستگاه تفسیر و معنی کننده اصوات در خارج از گوش شما قرار داده می شود و تنظیم میگردد . به شما یاد می دهند که چگونه از این دستگاهها مراقبت کنید و چگونه از این طریق به صداها گوش فرا دهید . بعضی از کاشتها زمان طولانی تری برای تنظیم شدن و آموزش مربوطه نیاز دارند . همچنین ممکن است تیم توانبخشی از شما بخواهند تا برای انجام معاینات دوره ای و در صورت لزوم تنظیم دوباره پردازنده گویایی به کلینیک مراجعه کنید .
?? توجه :
دستگاه کاشت حلزون شنوایی نمی تواند شنوایی کاملاً عادی شما را بازگرداند و میزان مفید بودن آن از فردی به فرد دیگر فرق می کند . بیشتر استفاده کنندگان به این نتیجه رسیده اند که این دستگاه به آنها کمک می کند تا با کمک لب خوانی تکامل یافته تری بتوانند ارتباط بهتری برقرار سازند .
البته بیش از نیمی از انها قادر شده اند که بدون نیاز به نشانه های بینایی صحبتها را تشخیص دهند و بچه هایی که در اطراف سن ? سالگی کاشت حلزون شنوایی شده اند ، شنوایی بهتر و نزدیک تری به حالت طبیعی داشته اند .
عوامل گوناگونی هستند که میزان استفاده مفید از این دستگاه را در کاربردهای مختلف مشخص می کنند:
?) مدت زمانی که شخص ناشنوا بوده است.
?) تعداد رشته های عصب شنوایی موجود
?) انگیزش بیمار برای یادگیری شنیدن
تیم جراحی شما برایتان توضیح خواهند داد که چه انتظارات معقول و منطقی می توانید از این دستگاه داشته باشید . قبل از اینکه بدانید آیا دستگاه شما خوب کار می کند یا نه ، لازم است که به روشنی بدانید که شما چقدر وقت صرف کنید تا به نتیجه برسید . این دستگاه برای تعداد معدودی از بیماران مفید نبوده است .
? شرح بیماری
ناشنوایی و اختلال در شنوایی عبارت است از کاهش توانایی یا ناتوانی کامل در شنیدن. ناشنوایی می‌تواند به علت مشکل در استخوان‌های کوچک موجود در گوش میانی که صدا را انتقال می‌دهند یا مشکل در شاخه‌های عصب‌هشتم مغزی که صدا را به مغز انتقال می‌دهند باشد. بنابراین دو نوع ناشنوایی وجود دارد:
? ناشنوایی انتقالی ، که در آن استخوان‌های کوچک موجود در گوش میانی تخریب می‌شوند و صدا را انتقال نمی‌دهند «اتواسکلروز).
? ناشنوایی حسی ـ عصبی ، که در آن عصب هشتم مغزی «عصب شنوایی) اغلب به دلایل ناشناخته آسیب می‌بینید.ناشنوایی مختلط، شامل هر دو نوع ناشنوایی انتقالی و حسی ـ عصبی میباشد.
? علایم شایع
? در شیرخوار:پاسخ ندادن به صداهای محیط، خصوصاً صداهایی که قاعدتاً باید شیرخوار را از جا بپرانند.
? در افراد مسن: مشکل داشتن در افتراق (گوش دادن انتخابی به) صداهای محیط اطراف
? وزوز گوش، سرگیجه، درد
? بلند کردن صدای رادیو یا تلویزیون
? علل
? مادرزادی در اثر توارث ژنتیکی غالب یا مغلوب
? عفونت‌های مزمن گوش میانی یا گسترش عفونت به گوش داخلی
? تولید موم گوش به مقدار زیاد
? اختلالات رگ‌های خونی ، از جمله بالا بودن فشارخون
? صدمه به سر
? تومور
? لخته‌های خونی که به رگ‌های کوچک تغذیه‌کننده عصب شنوایی می‌روند.
? مولتیپل اسکلروز (ام.اس)
? سیفلیس
? اختلالات انعقاد خون
? عفونت ویروسی مثل اوریون
? قرار گرفتن طولانی مدت در معرض صداهای ?? دسی‌بل یا قوی‌تر
? بالا رفتن سن. اکثر افراد بالای ?? سال در شنیدن صداهای زیر (با فرکانس بالا) مشکل دارند.
? عوامل افزایش دهنده خطر
? سابقه خانوادگی ناشنوایی مادرزادی یا اکتسابی
? مصرف داروهایی مثل ضد التهاب‌های غیراستروییدی، سیس پلاتین ، اریترومایسین‌ها، جنتامایسین ، استرپتومایسین ، توبرامایسین ، کینین ، فوروسماید ، اسید اتاکرینیک ، یا دوزهای بالای آسپیرین، و سایر داروها
? افرادی که در مشاغلی مشغول به کار هستند یا تفریحاتی دارند که سطح صدا در آنها بالا است، مثل نواختن موسیقی‌های سنگین یا کارگرانی که با مته‌های بادی قوی آسفالت خیابان را می‌کنند.
? پیشگیری
? از مصرف طولانی‌مدت یا مصرف مقادیر بالاتر از دوزهای طبیعی داروهایی که باعث ناشنوایی می‌شوند خودداری کنید.
? در صورت وجود بیماری‌های زمینه‌ساز ناشنوایی، خصوصاً عفونت‌های گوش و مشکلات آلرژیک و تنفسی، به پزشک مراجعه کنید.
? از قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض صدای بلند خودداری کنید. اگر چاره‌ای نیست، از محافظ‌های مناسب گوش استفاده نمایید.
? عواقب مورد انتظار
? بعضی از موارد ناشنوایی انتقالی را می‌توان با جراحی درمان کرد. ناشنوایی ناشی از قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض صدای بلند نیز گاهی با حذف صدا برطرف می‌شود. اما سایر انواع ناشنوایی معمولاً دایمی هستند.
? عوارض احتمالی
? ناشنوایی دایمی
? تأخیر در کسب توانایی‌ها و مهارت‌های زبانی در کودکان
? تأثیرات عاطفی ناشنوایی
? درمان
? اصول کلی
ـ شنوایی سنجی و آزمون‌های شنوایی با یک دیاپازون (آزمون رینه) برای تشخیص اختلالات شنوایی. با کمک این بررسی‌ها می‌توان شدت و الگوی هرگونه مشکل شنوایی و نوع ناشنوایی (انتقالی یا حسی ـ عصبی) را تعیین کرد.
ـ با انجام کارهای نسبتاً ساده مثل در آوردن موم گوش یا ترمیم پارگی پرده گوش ممکن است مشکل شنوایی برطرف شود.
ـ اگر ناشنوایی به داروها مربوط باشد، تغییر در دوزاژ با قطع مصرف دارو ممکن است کمک‌کننده باشد.
? گاهی جراحی برای ناشنوایی از نوع انتقالی اگر ناشنوایی دایمی یا ناتوان‌کننده باشد:
ـ زبان علامتی با دست و مهارت‌های لب خوانی را فرا بگیرید.
ـ در صورت توصیه، از سمعک استفاده کنید و کار با آن را یاد بگیرید.
ـ در صورت لزوم، گفتار درمانی و بازتوانی گفتاری
ـ در صورت امکان، از وسایل مخصوص برای تلفن خود استفاده کنید.
ـ وسوسه گوشه‌گیری اجتماعی به خاطر مشکل شنوایی را از خود دور کنید. انزوا باعث بیشتر شدن مشکلات ارتباطی و سَرخوردگی می‌شود، و سازگاری را نیز مشکل‌تر می‌کند.
داروها
ـ آنتی‌بیوتیک‌ها، اگر عفونت وجود داشته باشد.
ـ داروهای دکونژستان برای سایر عفونت‌های گوش
ـ درمان استرویید برای ناشنوایی حسی ـ عصبی ناگهانی و بدون علت مشخص
فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری محدودیتی برای آن وجود ندارد.
? رژیم غذایی
رژیم خاصی توصیه نمی‌شود.
? درچه شرایطی باید به پزشک مراجعه نمود؟
? اگر احتمال می‌دهید که دچار مشکل در شنوایی شده‌اید، خصوصاً اگر تازگی‌ها مجبور شده‌اید مرتباً از دیگران بخواهید که گفته‌های خود را تکرار کنند یا اعضای خانواده‌تان مرتباً از شما می‌پرسند که آیا خوب می‌شوید یا خیر.
? اگر یکی از اعضای خانواده‌تان علایم ناشنوایی را پیدا کرده باشد
